شانه عسل: جنبه‌های مختلف طراحی تجربه کاربری
همه کسب‌وکارهای موفق یک ویژگی مشترک دارند؛ هدف آن ها ارائه محصول یا خدماتی است که مشتریان تجربه خوبی از استفاده از آن داشته باشند. در واقع تعهد به همین مسئله است که باعث می‌شود مشتریان بیشتر و در نتیجه سود بیشتری داشته باشند و موفق باشند. همان طور که پیشتر نوشتیم لحاظ کردن ویژگی های روان شناختی افراد در طراحی تجربه کاربری اهمیت بسیاری دارد.
اما وجود چه ویژگی‌هایی در طراحی تجربه کاربری سبب می‌شود، یک تجربه کاربری خوب داشته باشیم؟
پاسخ این سوال را پیتر مُرویل در مدلی که به شانه عسل معروف است، ارائه کرده است. جنبه‌های مختلفی که در طراحی تجربه کاربری باید به آن توجه کنیم را می‌توان به این صورت تعریف کرد:
تجربه کاربری مفید
طراحان نباید فقط همان چیزی که از جانب مدیریت آن‌ها درخواست شده را عیناً بسازند، بلکه باید شجاعت و خلاقیت لازم را داشته باشند و “مفید بودن” محصول یا سیستم را برای کاربر زیر سؤال ببرند. به این ترتیب می‌توانند دانش خود را به کار گیرند تا راه‌حل‌های نوآورانه‌ای برای مفید بودن محصول طراحی شده ارائه کنند.
تجربه کاربری قابل استفاده
سهولت استفاده از محصول به عنوان یک جزء حیاتی مطرح می‌شود با این حال روش‌های موجود در حوزه رابط کاربری و تعاملات انسان- کامپیوتر نتوانسته همه ابعاد طراحی وب را پوشش بدهند. در واقع کاربردپذیری لازم است اما کافی نیست. محصول یا سیستم تولیدشده باید به راحتی برای کاربر قابل استفاده باشد. به این ترتیب یک طراح تجربه کاربری باید همه مسیرهایی که کاربران با رفتارهای مختلف برای انجام یک فعالیت طی می‌کنند در نظر بگیرد و آن‌ها را در کوتاه‌ترین و ساده‌ترین حالت ممکن طراحی کند.
تجربه کاربری مطلوب
تلاش یک طراح برای رسیدن به کارآمدی در طراحی تجربه کاربری می‌بایست با در نظر گرفتن ارزش تصویر، هویت، برند و اجزای طراحی همراه شود. در واقع عناصر بصری بسیاری وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای تأکید بر هویت یکپارچه برند و ارزش آن در طراحی استفاده کرد. به این ترتیب کاربر در استفاده از یک محصول حس مطلوبیت بیشتری خواهد داشت.
تجربه کاربری یافت‌پذیر
ما باید مسیرهای مشخصی برای انجام هر کاری که مشتری ممکن است انجام دهد، طراحی کنیم تا کاربران بتوانند آنچه را نیاز دارند به راحتی بیابند. هر یک از جزئیات طراحی شده باید به دقت در محلی قرار بگیرند که کاربر انتظار دارد آن را ببیند. رعایت تقدم و تأخر عناصر طراحی مورد استفاده در گام‌های مختلف انجام فرایند نیز در آشفتگی خروجی طراحی اهمیت دارد.
تجربه کاربری دسترس‌پذیر
همان‌طور که ساختمان‌ها مجهز به آسانسور و سطوح شیب‌دار هستند، همه کاربران باید بتوانند از محصول ما استفاده کنند. مثلاً در طراحی وبسایت باید توجه کنید افرادی که کوررنگی دارند هم بتوانند از همه امکانات آن استفاده کنند.
تجربه کاربری معتبر
تحقیقاتی انجام شده که نشان می‌دهد چه عناصری باعث می‌شود مخاطبین آن چه را در وب می‌بینند باور کنند و تا چه اندازه به ارائه دهنده یک محصول اعتماد می‌کنند. این موضوع به ویژه در حوزه تجارت الکترونیک اهمیت حیاتی دارد، چرا که فروشگاه‌های اینترنتی در فضای مجازی متناظر با ویترین‌های فروشگاه‌ها در دنیای واقعی هستند و باید اعتبار فروشنده را به کاربر منتقل کنند.
تجربه کاربری ارزشمند
تجربه کاربری به بازتعریف فرایندهایی می‌پردازد که یک کاربر برای رسیدن به هدفی مشخص طی می‌کند. تفاوت میان یک تجربه کاربری خوب و یک فرایند طراحی‌نشده در ارزشی است که برای کاربر ایجاد می‌کند. آیا کاربر به این ترتیب می‌تواند در زمان انجام آن کار صرفه‌جوئی کند؟ آیا احتمال خطای کاربر کاهش می‌یابد؟ آیا از سردرگمی کاربر جلوگیری می‌شود؟ آیا کاربر قادر است به سهولت مسیر خود را برای انجام فعالیت مورد نظرش طی کند و به نتیجه مطلوب برسد؟
استفاده از مدل شانه عسل زدن چند نشان با یک تیر است! از یک سو این مدل ابزاری بسیار عالی برای پیشبرد محصول فراتر از مباحث کاربردپذیری و کمک واقعی به طراحان برای تعریف اولویت نیازمندی‌های کاربر است. مطلوبیت برای کاربر محصول/ سیستم شما اهمیت بیشتری دارد یا دسترس‌پذیری؟ اعتبار یا قابل استفاده بودن؟ واقعیت این است که بسته به تعادل میان کاربران، محتوا و زمینه‌ای که محصول را در آن تعریف کردید، اولویت‌ها متفاوت خواهد بود. استفاده از مدل شانه عسل از سوی دیگر به طراحان کمک می‌کند فراتر از مرزهای طراحی سنتی بروند، تصویر بزرگ‌تر را ببینند و آن چه می‌بینند و چگونگی نگاهشان به مسائل را تغییر می‌دهد.
Ref.
درباره نویسنده
